Hem dünyada hem Türkiye’de gerçekleştirilen araştırmalar saatlerce dijital dünyada yaşamımızı sürdürdüğümüzü göstermekte. Türkiye halk geneli için ortalama 3.6 saat sadece sosyalleşmek, eğlenmek için internette zaman geçirildiğini gösteren araştırma sonuçları, uyumak, çalışmak dışında ortalama kalan 8 saatimizin yarıya yakınının bu ortamda geçtiğini ifade ediyor.
Bu kadar ciddi süreyi geçirdiğimiz dijital dünya, oyunlar, müzik, film vb seyretmek dışında dijital dünyada kendine yer edinmeye başlayan etkileyici yayıncılar şeklinde tanımlanan influencer, youtuber, ünlü insanları da ciddi süreler takip ettiğimizi, izlediğimizi gösteriyor.
Hayatımızda önemli bir süreyi işgal eden bu etkileyici yayıncıların hem satın alma davranışlarımız hem de kitlesel hareketler de önemli etkilerini de gösteren araştırma sonuçları önümüzdeki dönemlerde etkileyici yayıncılara yönelik önemli düzenlemelerin hayata geçmek zorunda olduğunun da altını çiziyor.
Araştırmada pek çok veri, bulgu çıksa da özellikle öne çıkan 4 konu önümüzdeki dönemi de şekillendirecek görünüyor;
- Halk geneli nezdinde 35 yaş altı ve 35 yaş üzeri insanların dijital dünyada çok farklı davranışlar göstermeleri (takip edilen sosyal medya hesapları, satın alma sürecindeki davranışları, etkileyici yayıncı takip etme düzeyleri ve bu kişilerin yönlendirmesi ile hareket etme gibi davranışlar vb)
- Etkileyici yayıncıların linç kültüründe etkili olmaları
- Etkileyici yayıncıların satın alma davranışında çok ciddi etkisi olması ancak bu etkilerinin GÜVEN BAĞI üzerine oluşmaması
- Önümüzdeki dönemde hem markaların hem de etkileyici yayıncıların iş ilişkileri süreçlerine yönelik politika, süreç ve uygulama adımlarının disiplin içerisinde tekrar yazılacağı ve uygulanmak zorunda olacağı
En Az 2 Kişiden Biri Etkileyici Yayıncı Takip Ediyor
Halkın %57’sinin ünlü sanatçı, influencer, youtuber ya da fenomen gibi etkileyici yayıncılardan en az birini takip ettiği ve en fazla takip edilen etkileyici yayıncıların ünlü sanatçılar ve influencerlar olduğu dikkat çekmektedir.
18-24 yaş arası gençler nezdinde influencer ve youtuber takibi en yüksek oranları alırken. 35 yaş üzeri kişiler nezdinde youtuber ve fenomen takibi Türkiye ortalamasının çok altındadır. Etkileyici yayıncı takibi kadınlar da erkeklere göre çok daha yüksektir. Aynı şekilde 35 yaş altı gençlerde de 35 yaş üzerine göre önemli düzeyde yüksek takip söz konusudur.
Halk Etkileyici Yayıncılara Güvenmiyor
Halk geneli nezdinde etkileyici yayıncılardan en az birini takip etme düzeyi %57 iken bu yayıncılara güvendiğini belirtenlerin oranı (takip eden-etmeyen toplamında) %14 civarındadır. Bu durum Türkiye’de halkın etkileyici yayıncı takip etme eğilimi göstermesine rağmen bu kişilere güvenmediklerini göstermektedir.
Etkileyici yayıncı takip eden kişiler nezdinde etkileyici yayıncılara güven düzeyi %25’lere çıksa da güven düzeyi yine de çok düşük düzeydedir.
2 Kişiden Biri için Sosyal Linçlerin Büyümesinde Etkileyici Yayıncılar Etkili
Halk genelinin %56’sı için sosyal linçlerin büyümesinde etkileyici yayıncıların etkili olduğu belirtilmektedir. 18-24 arası gençler için bu oran %65’e yükselmektedir ve bu durum gençler için etkileyici yayıncıların linçlerde önemli düzeyde etkili olduğunun ipuçlarını göstermektedir.
Sosyal Mecralar da Instagram, Etkileyici Yayıncılar da Youtuberlar Sosyal Linçlerin Oluşmasında Daha Etkili
Sosyal linçlerin oluşmasında en etkili mecralar instagram ve twitter, etkileyici yayıncılar da youtuberlardır.
18-24 yaş arasındaki gençler için sosyal linç oluşmasında influencerlar diğer tüm yaş gruplarına göre çok yüksektir.
Sosyal Linçlerin Teyit Edilmesinde Kurumsal Mecralar Öne Çıksa da 8 Milyon İnsan Etkileyici Yayıncıları Kaynak Olarak Değerlendiriyor
Sosyal linçlerin doğruluğunu teyit için ilk başvurulan mecralar; şikayetvar.com, haber siteleri, ekşi sözlük, markanın web sitesi ve markanın soyal medya hesaplarıdır.
Bu durum göstermektedir ki bir marka sosyal lince uğradığı anda şikayetvar.com, haber siteleri, ekşi sözlük gibi mecralardaki hareketi takip etmeli ve aynı zamanda markasının tüm dijital kanallarında gerekli açıklamaları şeffaf ve basit bir dille yapmalıdır.
Sosyal linçlerin teyit edilme sürecinde takip edilen etkileyici yayıncılar da %20 civarındadır. Bu durum markaların linç süreçlerinde etkileyici yayıncılara da dikkat etmeleri gerektiğini göstermektedir.
18-24 Yaş Arası Her 10 Gençten Dördü Etkileyici Yayıncıların Tanıttığı Ürünlerden Satın Almış
Halk geneli nezdinde (takip eden/ etmeyen toplamı) bugüne kadar etkileyici bir yayıncının önerisiyle ürün satın alma oranı %27’dir.
18-24 yaş arası gençler de bu oran %43’e yükselirken, 45 yaş ve üzeri kişiler de %16’ya düşmektedir. Sonuçlar daha detaylı incelendiğinde etkileyici yayıncıların 35 yaş altı kişiler de daha güçlü etkisi olduğu görülürken 45 yaş üzerindeki kişiler de çok daha düşük etki yarattıkları dikkat çekmektedir..
Etkileyici yayıncıların kadınlar üzerinde satın alma etkisi yaratma gücü çok daha yüksektir.
Etkileyici Yayıncı Takip Eden Her 5 Kişiden Dördü Bu Kişilerin Tanıttığı Ürürünleri Satın Alma Eğilimi Gösteriyor
Etkileyici yayıncı takip edenler nezdinde satın alma eğilimi çok ciddi düzeyde yükselmektedir. Etkileyici yayıncı takip edenlerin %81’i satın alma eğilimi gösterirken, takip etmeyenlerin %32’si satın alma eğilimi göstermektedir.
Etkileyici yayıncılara güven düzeyinin çok düşük olduğu dikkate alındığında satın alma eğiliminin GÜVEN ilişkisi üzerinden olmadığı görülmektedir.
Bu nedenle markaların etkileyici yayıncı konumlandırmalarında “GÜVEN” ilişkisi olmadığını önemsemeleri ve markalarının GÜVEN üzerinden zarar almaması için de dikkat etmeleri gerekmektedir.
Güven olmadan satış hacmi yaratmanın altında “taraftarlık, promosyon, kampanyalar vb” çok farklı dinamikler yatmaktadır ve bu durum uzun vade de markalar için riskler barındırmaktadır.
Halk Geneli Demografi
RESPECT “Etkileyici Yayıncılar Algı Araştırması Türkiye Dijital Halk Geneli Araştırması, 17-27 Şubat 2021 tarihleri arasında 18-65 yaş arası 804 kişi ile CAWI (online) Araştırma yöntemi ile gerçekleştirilmiştir.
Türkiye Dijital Dünya Halk Geneli Nedir?
- Türkiye 18 yaş ve üzeri nüfus 60 milyona yaklaşmış durumdadır.
- DigiBUS araştırmaları kapsamında görüşülen dijital dünya halk geneli kapsamında, 60 milyon içerisinde yer alan DE SES ve 65 yaş üzeri nüfus -araştırmanın online olması, dolayısıyla ulaşılamama nedeniyle- dahil edilememektedir.
- Bu nedenlerle (DE SES ve 65 yaş üzerinin araştırmada yer almaması nedeniyle) Türkiye Dijital Dünya Halk Geneli Türkiye 18-65 yaş arası 42 milyon kişiyi ifade edecek yapıdadır.
*Türkiye Dijital Halk Geneli örneklem yapısı %95 güven seviyesinde -/+ 3 hata payına sahiptir..
Rapor boyunca halk geneli şeklinde kullanılan ifade “Türkiye dijital halk geneli”’ni ifade etmektedir.
Yazar: Nuran Aksu – ZENNA Araştırma ve Danışmanlık Şirket Başkan
Makalelerdeki görüş ve yorumlar yazar veya yazarlara ait olup , Etik ve İtibar Derneği’nin konu ile ilgili düşüncelerini yansıtmamaktadır.
Kurumsal Diplomasinin 6 Unsuru
Legality of Pay or Consent Models
Çalışanların Sır Saklama Yükümlülüğü ve Gizlilik Sözleşmeleri
Yapay Zeka ve Etik Değerler
Legality of Pay or Consent Models
Kurumsal Diplomasinin 6 Unsuru
Policy Solutions: Women’s Economic Empowerment Also Fights Corruption
Vaatler ve Onları Yerine Getirebilmek