Uzman mı Generalist mi?

Etik ve uyum profesyonelliği her meslekte olduğu gibi bir belirli konularda uzmanlığı gerektiren bir meslek:

• Bu uzmanlıklar uyum programı yönetimi, uluslararası ticaret kuralları, kişisel verilerin korunması veya iç soruşturmalar gibi alt başlıklarda derinlemesine bilgi ve tecrübeyi ya da bu alanlarda ilerlemek için çalışmayı gerektirebilir;
• Diğer yandan etik ve uyum profesyonellerinin çalıştığı sektörlere özel yasal mevzuat ve düzenlemeler olabilir ve bu da sektör özelinde uzmanlık / bilgi sahibi olmayı gerektirebilir;
• Etik ve uyum profesyonellerinin eğitim ve iş formasyonları onları belirli bir perspektiften bakmaya alıştırmış ve yönlendiriyor olabilir.

Ancak etik ve uyum mesleği, uzmanlaşmayı gerektirse de iş yapma şekli olarak bunun ötesinde bir perspektifi gerektirir. Bu perspektif bir “generalist” bakış açısıdır. Peki neden?

Etik ve uyum, bir organizasyonun yasalar ve uyum programı ile çizilmiş hem görünen hem de kültür / davranışlar ile şekillenen görünmeyen sınırlarının içinde hareket kabiliyetine sahip ve kurumunun her noktasına dokunan bir fonksiyondur. Bir kurumda satın alma işlemi tedarik zinciri biriminin, satış işi ticaret biriminin, ödemeler muhasebe biriminin sorumluluğunda olabilir ancak etik ve uyum sorumluluğu sadece etik ve uyum biriminin değil tüm şirket çalışanlarının ortak sorumluluğundadır. Diğer bir değişle kurumsal kapsayıcılıkta bir işlevdir.

Etik ve uyum profesyoneli, bu kurumsal işlevin çarklarının doğru şekilde çalışması için:

• Büyük resmi gören ve 360 derece bakabilen
• Organizasyon içinde hem tepe yönetimle çalışabilen hem de kurumun alt kademelerine etik ve uyum kültürünü anlatabilen
• Birimler ve fonksiyonlar arası bağları ve etkileşimleri bilen
• Kurum dinamiklerini bilen
• Kurum çalışanları / tedarikçileri / müşterileri dinleyen ve onlardan gelen sinyalleri algılayabilen
• Küresel / bölgesel / yerel sosyo-ekonomik ve politik gelişmeleri ve ilgili yasa ve mevzuat değişimlerini takip eden
• Dış paydaşlarla ilişki yöneten / kanaat önderleriyle fikir alış-verişinde bulunan karakter ve beceri setine sahip olmalıdır.

Etik ve uyum profesyoneli, kurumunu, insanlarını, dış ve iç kültürü tanıdığı ölçüde başarı şansı artar. Bu nedenledir ki uzman olarak işini yaparken generalist yani geniş / kapsayıcı / çok yönlü yaklaşıma sahip olmalıdır.

Generalist bir yaklaşım için bazı tavsiyeler paylaşmak isterim:

• Kurum organizasyonunu ve farklı seviyelerdeki çalışanları formal ve informal etkinler sırasında tanıyın;
• Müşteri ve tedarikçi ziyaretleri gerçekleştirin;
• Etik ve uyum dışında kalan şirket politika ve prosedürlerini inceleyin;
• Birimlerden spesifik olarak işlerini dinleyin, soru sorun ve öğrenin;
• Sadece etik ve uyum konularındaki haberleri / mesleki yayınları okumakla yetinmeyin ama ekonomi / iç ve dış politika / sektörel konularda gelişmeleri takip edin ve kendinizi güncel tutun;
• Geldiğiniz formasyonla yetinmeyin ve farklı alanları öğrenmeye / eğitim almaya gayret edin. Bu sizin bakış açınızı farklılaştıracaktır;
• Kurum içi farklı birimlerin birlikte çalıştığı inisiyatiflere ve projelere dahil olun;
• Süreçlerdeki düzeltici faaliyetlerin takipçisi olun;
• Sanatın farklı dallarından faydalanın.

Generalist yaklaşıma sahip olmak konfor alanınızın dışına çıkmayı gerektirecektir. Böylece daha iyi öğrenen / gelişen ve süreçlere ve insanlara katma değeri yüksek hizmet sağlayan bir etik ve uyum profesyoneli olursunuz.

 Yazar: Umut Turan / SOCAR Türkiye Uyum Grup Koordinatörü

Makalelerdeki görüş ve yorumlar yazar veya yazarlara ait olup , Etik ve İtibar Derneği’nin konu ile ilgili düşüncelerini yansıtmamaktadır.