Geçtiğimiz ay Kapadokya bölgesini yeniden ziyarete gittim, Kapadokya bölgesindeki 3 Güzeller’i bilir misiniz?
Bana Finans sektöründeki şu 3 önemli regülatörü hatırlattı, Rekabet Kurumu, KVK Kurumu ve MASAK…
Efsaneye göre bu 3 güzeller bir aile, bence bu ailenin Babası MASAK.
Rekabet ve KVK tarafında zaten ciddi farkındalık yaşıyoruz ama Uyum evreninde özellikle Finans sektörü için de MASAK’ın yeri önemli ve ayrıdır. Orkestrasyon gerektiren bir iştir.
Rekabet Kurumu rekabet için, KVK kurumu kişisel veri için ve MASAK da Suç gelirinin aklanması ve terör finansmanını önlemek için düzenlemeler yaparlar. Neticede hepsi birbirini besler ve iç içedir. En önemli kesişim noktaları da veri olmakla birlikte aslında verinin kontrolleri ve verinin dolaşımıdır.
İşe yeni başlayan arkadaşlarımızın katıldığı oryantasyon programlarında hep şu hikayeyi anlatıyorum; Satış ekibinde çalışıyorsunuz; sabah kalktınız, kahvenizi aldınız, gazetelere haberlere bakarken tam da dün satış yaptığınız o şirket hakkında Veri İhlal bildirimi kaynaklı ceza aldığını, Rekabet Kurumu’nun hakkında soruşturma başlattığını ve yönetcilerinin de Kara Para Aklama şüphesi nedeni ile tutuklandığını görseniz ne yaparsınız?
Bir çok cevap gelir bu soruma ama en çok şunu duyarım hemen hukuk departmanını ararım ve yardım isterim.
Sonra da başlarım Regülatörleri anlatmaya…
Hukuk departmanını aramadan önce aslında hangi süreçleri işletmesi gerektiğini, hangi sürecin çıktısının neyi nasıl etkilediğini, sebep sonuç ilişkisini ve bu konuda şirketteki sistemleri ve kontrolleri.
Mesela Sigorta Sektörü için bir örnek vereyim; sigortacılıkta habersiz sigorta satışını önlemek için önemli kontroller ve takip mekanizmaları vardır, habersiz satılan sigorta hem habersiz veri işleme hem de dolandırıcılık riski nedeni ile şüpheli işlem riski yaratır. MASAK mevzuatına uyumlu olmak aslında diğer mevzuatlara uyumlu olmayı da içinde barındırır.
Pandemi ile birlikte hayatımızdaki değişikliği ve yeni rutini eminim bir çok kere okudunuz, deneyimlediniz hatta bu kavramları zihninizde eskittiniz belki de…
Ama şu bir gerçek ki hayatımızdaki en önemli değişim yani dijitalleşme süreci dolayısıyla günümüzün en önemli uzmanlık alanlarından olan ve hızlı şekilde ilerleyen bir kavram var ki Teknoloji okur yazarlığı, bizim dünyamızda da bu Finansal Teknolojidir.
Finansal Teknolojiyi sadece hızlı bankacılık ya da sigortacılık işlemlerinde değil aslında satış esnasındaki o kontrol noktalarındaki çözümlerde de görmeye başladık. İşte bu satış esnasındaki kontroller kısmı en çok da MASAK mevzuatı ile ilgili diyebiliriz. Tahsilat güvenliği, paranın doğru dolaşımı, paranın kaynağı, kime ne satıldığı ya da düzenlendiği…
Tabi iş sadece Teknoloji ile bitmiyor, Teknolojinin çıktıları olan verinin doğru yorumlanması, risk iştahlarının ticari başarıyı da gölgelemeyecek şekilde doğru değerlendirilmesi ve en nihayetinde Şirketlerin sadece İdari para cezasına maruz kalması değil aynı zamanda İtibar yönetimi açısından da yeterli şekilde korunması için bu konuda şirketler sandalyelere ihtiyaç duyuyor çünkü bu önemli bir uzmanlık konusuve önemli bir kalkan.
Hepiniz duymuşsunuzdur, Türkiye’nin FATF Gri listesinde olduğunu, işte bu listeden nasıl çıkacağız sorusunun cevabıdır da aynı zamanda MASAK mevzuatına uyum. Oryantasyonda anlatırken FATF için Dünyanın MASAK’ı derim. Gülüşmeler olur, daha etkili metafor henüz bulamadım …
Finans Uyum dünyasında “Uyum Görevlisi” kavramı ve hatta ilaveten “Uyum Görevlisi Yardımcısı” kavramı ya da ünvanları aslında kaynağını MASAK mevzuatından alan sandalyelerdir.
İşte bu sandalyeler aslında MASAK mevzuatı kapsamında sorumlu ve yönlendirici olması gereken kişilerdir. Büyük global şirketlerde “Global Uyumu”, “Uyum Programı”, “Uyum Projesi” gibi gördüğümüz kavramların hemen hemen hepsi MASAK Uyum Görevlileri için de geçerlidir ve mevzuat ile de düzenlenmiştir ve denetlenmektedir.
Dolayısıyla Finans Sektöründe Uyum Görevlisi, Compliance Officer kavramı daha farklı yetkinliklerle ele alınması gereken ve aslında sektöre özgü bir görev tanımı olan kişilerdir.
Bence Orkestra şefleridir. Hem Gözetim hem de Denetim vardır. Sadece Rekabet mevzuatına ya da KVK mevzuatına uymanız yeterli olmaz MASAK uyum kontrollerine de uymanız, yasaklı kişiler listelerini takip etmeniz, Şüpheli İşlem Bilidirimlerini ve dolandırıcılıkları da ve daha neler neler …. takip etmeniz gerekir.
Uyum dünyasından bildiğimiz, yolsuzluk soruşturmaları, üçüncü taraf riskleri, İtibar yönetimi süreçleri, yasalara uyum başlıkları gibi en çok karşımıza çıkan başlık ve içerikleri de kapsamakla birlikte Türkiye’nin Gri listeye girmesi ile birlikte önemi daha da artan bu mevzuat ve mevzuata konu kişiler hakkında kısa ve öz bir yazı yazmak istedim. Keyifle okumanız ve meraklanmanız dileklerimle…
Hepinize harika bir yıl dilerim, bu konudaki soru ve görüşleriniz için bana ulaşmanızdan memnuniyet duyarım.
YAZI: TuĞÇe Zeren
Not: Makalelerdeki görüş ve yorumlar yazar veya yazarlara ait olup , Etik ve İtibar Derneği’nin konu ile ilgili düşüncelerini yansıtmamaktadır.
Etik ve Uyum Programı Nasıl Hazırlanır?
Kurumsal Etik ve Uyum Programı Geliştirme Gereğinin Ardındaki İtici Güçler
Sorumlu İş Modelinin Şirkete Yararları
Sorumlu İş Modeli
Yolsuzlukla Mücadelede İletişim Stratejileri: Etkiyi Arttırmanın Yolları
G20 Zirvesi Sona Erdi, Etkileri Devam Ediyor: B20 Brasil Responsiveness Report
G20 Brezilya bitti sıra Güney Afrika’da
İş Etiği ve Uyum Politikalarının Ticari Hayattaki Yeri ve Önemi