2000’li yılları hatırlayanlardansanız internetin yaygınlaşmasıyla birlikte “sanal alem” terimi günlük hayatımıza daha yeni girdiğini de hatırlıyor olmalısınız. Dial-up bağlantıların sınırlı sayıda web sitesinin ve her an elimizin altında olmayan taşınabilirlikten uzak bir alan olduğu için olsa gerek gerçek dünyadan ayrı bir alan olarak algılanıyordu.
İnternet evrimleştikçe “sanal alem” terimi artık bir klişeye dönüştü. Bu yazıyı okuyan siz dahil olmak üzere internet gerçek hayatımız ile iç içe geçmiş durumda. Sabah ilk uyandığımız andan itibaren yolda, işte, yemekte ve en son günü bitirirken akşam dinlenirken dahi internetin hayatımızın bir parçası olduğunu inkâr edemeyiz.
Uzun örneklemeler yerine günlük rutininizde sizler de bunu fark edebilirsiniz.
Dünya Güvenli İnternet Günü’nün Önemi
Bu dijital evrimle internetin karanlık tarafları da aynı hızda bazen de bir adım öne geçti. Siber saldırılar, kimlik hırsızlığı, dolandırıcılık ve siber zorbalık gibi tehditler, özellikle çocuk ve gençler için endişe kaynağı. İnternet, artık sadece bilgi paylaşmanın ötesinde, güvenlik açısından bir öncelik.
Bu noktada karşımıza Dünya Güvenli İnternet Günü çıkıyor, Avrupa Komisyonu’nun desteklediği INSAFE ve INHOPE girişimi ile 2011 yılında Türkiye’nin de katıldığı 90 ülke tarafından her yıl şubat ayının ilk salı günü kutlanıyor. İnternetin bilinçli ve güvenli bir şekilde kullanılmasına dikkat çekilmesi amaçlanmaktadır.
Dijital Dünyada Güvenliğinizi Korumak İçin İpuçları
2023’te yılında dünya genelinde 20 milyardan fazla kişiye ait veri ihlali yaşandı. Bu sadece bilgisayar korsanlarının hızlı evrimine bir işaret.
Peki, siz ne yapabilirsiniz?
- Güçlü şifreler kullanın ve farklı platformlarda farklı kombinasyonlar oluşturun. Anahtar gibi tek bir şifre yerine, her platform için benzersiz ve tahmin edilmesi zor şifreler faydalı olabilir.
- Kişisel bilgilerinizipaylaşırken seçici olun. İnternette gerçek kimliğinizi paylaşmanın risklerini göz önünde bulundurun ve sadece gerekli olan bilgileri paylaşmakta istekli olun.
- Yazılımlarınızı ve antivirüs programlarınızı güncel tutun. Çevrimiçi güvenliğinizin her zaman etkin tutun. Güncellemeleri takip edin ve gerekli yamaları yükleyin.
- Tanımadığınız kişilerden gelen e-postalara ve bağlantılara tıklamayın. Bilinmeyen e-postalar ve bağlantılar sizi kimlik avı saldırılarına maruz bırakabilir. Tanıdığınız kişilerden gelen beklenmedik veya olağan dışı yazışmaları açmadan önce farklı iletişim kanalları ile teyit alın.
- Çocuklarınızla internet güvenliği hakkında samimi bir şekilde konuşun. Çocuklarınızın internette nasıl güvenli davranabileceklerini öğrenmelerine yardımcı olun ve bilinçli kullanım alışkanlıkları edinmelerini sağlayın.
- BTK tarafından 2011 yılından beridir sunulan güvenli internet profillerinden birini ücretsiz olarak talep edin. BTK, farklı yaş grupları için özel olarak tasarlanmış güvenli internet profilleri sunmaktadır. Bu profilleri kullanarak internette daha güvenli bir şekilde dolaşabilirsiniz.
İpuçları klişe gibi görünse de unutmayın ki klişelerin ardında geçmiş deneyimler bilgelik yatar.
Yazı: Zeki Kıraç – Nobil Teknoloji, Kurucu